31-05-2015 Mosty na rzece Dzierzgoń.

Kolejna wyprawa w przeszłość. Tym razem wzdłuż rzeki Dzierzgoń i mostów byłych i obecnych.
Wycieczkę rozpocząłem w Nowym Dolnie gdzie znajduje się rzadko spotykany most obrotowy. W zasadzie niewiele o nim wiadomo. Jedyna wiedza jaką mogłem nabyć w Internecie to, że został zbudowany przed 1939r. Ile przed i kto zbudował pewnie zaginęło gdzieś w wojennej zawierusze.
Most był niedawno remontowany (już jako nieczynny) i z pewnością jeszcze trochę posłuży jako atrakcja turystyczna i lokalnego transportu.


Jadąc wałem przeciwpowodziowym można trafić na pozostałości przyczółków mostu kolejowego na trasie Elbląg-Myślice. Linia rozebrane w 1945r przez „wyzwolicieli” nigdy nie została odbudowana.


Docieram do Starego Dolna, gdzie widoczne są zabudowania dawnego młyna wodnego. Budynek jeszcze się trzyma, chociaż zapewne już nie długo. Kolejny most drogowy w świetnym stanie ma jeszcze znaki żeglugowe czyli rzeka była kiedyś pławna. Tu mały cytat:
„Szlak Dzierzgonka (dawniej Zorga) był użytkowany żeglugowo. Miejscowi wspominają, że jeszcze w latach pięćdziesiątych po rzece pływał stateczek, którym okoliczni mieszkańcy rano płynęli do Elbląga, a po południu wracali do domów.
W tym miejscu jesteśmy przy moście obrotowym (jedynym o takiej konstrukcji w okolicy – ciekawy zabytek, mało znany i nie opisany). Most nie był otwierany od bardzo dawna i chcąc pod nim przepłynąć musimy położyć maszt. Dalej płyniemy do Starego Dolna, gdzie w zakolu jest stary porcik, a przy nim chylące się ku ziemi ze starości – młyn wodny i spichlerz. Szlak dalej wiedzie w kierunku Świętego Gaju i Bągartu. Na tym odcinku rzeka jest płytka i mocno zarośnięta.”


Między Starym Dolnem, a Bągartem znajduje się najstarszy fragment historii. Są tu niewidoczne gołym okiem, ale odnalezione przez archeologów pozostałości tzw. pomostów z czasów gdy ta kraina należała do Prusów i przebiegał tedy szlak bursztynowy.
Miałem tu bardzo fajną przeprawę po falującym morzu traw.


Pod mostem w miejscowości Bągart znajduje się próg wodny, który uniemożliwia dalszą żeglugę. Dla kajakarzy zapaleńców to jednak nie jest problem i spływają po rzece od miejscowości Stare Miasto borykając się z licznymi przeszkodami.


Polnymi drogami, przecinając DW527 z nieciekawym mostem docieram do Dzierzgonia. Jest to kilka kładek i most drogowy na głównej ulicy, jednak wszystkie niezbyt atrakcyjne lub trudne do sfotografowania. W okolicy są dwie małe elektrownie wodne warte odwiedzenia. Jedną z nich udało mi się odnaleźć. Prowadzone przez jednego właściciela, pasjonata podobno nadal działają.


MEW Stanówko
Docieram w końcu do linii kolejowej nr 222 Malbork-Małdyty. Linia definitywnie przestała istnieć w 2009r, zdjęto tory, następnie podkłady, które gdzieniegdzie widoczne są w okolicy. Podsypkę z nasypów wywieziono na drogi, co nieco zagarnęli też miejscowi. To co mnie najbardziej dzisiaj interesowało, jeszcze po części pozostało. Zachęcam do odwiedzin póki jeszcze jest!

Pierwszy most w „prawie” pełnej krasie.

Widok z dołu.
Ze względu na konstrukcję i działania miejscowych wielbicieli surowców wtórny most raczej nie zachęca do spacerów po górze. Szkoda, bo widok zapewne byłby niesamowity. Zwiedziłem za to dość dokładnie dół i połączenie tak monstrualnej budowli z wchodzącą z każdej strony przyrodą zapiera dech w piersiach.
Objechałem kilka km aby spojrzeć jeszcze raz na most z drugiej strony i potem dla odmiany skupiłem się na czymś znacznie mniejszym.

Kolejny most, tym razem drogowy, znajduje się na trasie do Mikołajek Pomorskich. Jest to najstarsza konstrukcja z mostów drogowych widzianych dzisiaj. Pomimo solidnej konstrukcji i śladów remontu sprzed wielu lat wymaga pilnej naprawy. Nieopodal natomiast znajdował się młyn.



Most współcześnie i młyn Stanowo na zdjęciu z 1930r
Dalej postanowiłem dotrzeć do kolejnego mostu w Starym Mieści i jak to z kreskami na mapie bywa raz się dobrze trafia, a czasem przegrywa. Tym razem było to pole rzepaku, dla mnie nieprzejezdne, ale potem trafiłem na autostradę po polu młodego zboża, która w porównaniu do dróg przeoranych przez ciągniki, quady i dziki miała idealną nawierzchnię.


Lekko dookoła dojechałem w końcu do Starego Miasta, a że most mało interesujący, po dokonaniu kilku fotek ruszyłem dalej. Trasa wiodła częściowo szlakiem zamków powiśla, którą zwiedzałem kiedyś z Mareckim. Dotarłem do kolejnego mostu linii 222. Jeszcze się trzyma, chociaż drzewa wokół coraz wyższe i widok zasłaniają. Sam most ma odwróconą konstrukcję przez co można swobodnie przechodzić na drugą stronę.


Żelastwo w morzu zieleni.
Mijają miejscowości Lipiec i Pudłowiec postanowiłem jaszcze raz zajrzeć na linię kolejową z Elbląga. Początkowa jazda po polach przerodziła się w skakanie przez rzeczkę, gdzie się lekko umoczyłem, przebijanie przez skraj pola rzepaku, aż do wbijania w cierniowe krzewy porastające nasyp torowiska. Ale jeden z przyczółków mostu odnalazłem. Wracając tą samą drogą odwiedziłem drugi brzeg, ale tam przyczółek został już zniszczony.


Przyczółek mostu kolejowego na linii Elbląg - Myślece
Kolejną ciekawą pozycją jest most drogowy na trasie z Myślic do Pasłęka, a w zasadzie to co pod nim się znajduje. Most jak most, natomiast pod spodem jest kolejna czynna elektrownia wodna zbudowana na wysokim stopniu wodnym.


MEW Myślice
Ostatnim obiektem który odwiedziłem był kolejny most na trasie kolejowej 222 w okolicy Myślic. Konstrukcyjnie podobny do poprzedniego, jednak przyczółki znacznie szersze, przygotowane do linii dwutorowej.


Most kolejowy Myślice.
Szlaki kolejowe nad rzeka Dzierzgoń zostały rozebrane w 1945. Jedynie trasa kolejowa 222 została przez Polaków odbudowana i służyła jeszcze 50 lat. Szyny i konstrukcje mostów zostały wywiezione w głąb Rosji. W tym czasie tow. Stalin budował kolej transsyberyjską, aby się dostać do Nowego Yorku. Kto wie, czy czasem szyny leżące kiedyś przy tej rzece nie leżą teraz gdzieś na dalekiej Syberii?

KLIK na kilka dodatkowych fotek.